Cudowny połów z J 21,1-14 jako obraz Kościoła eschatologicznego w świetle Super Ioannem Św. Tomasza z Akwinu
DOI:
https://doi.org/10.52404/ttnwloc.stwl.24.7Słowa kluczowe:
cudowny połów, eklezjologia, eschatologia, Kościół, sensy biblijne, Super Ioannem, teoria czterech sensów biblijnych, Tomasz z Akwinu, tomizm biblijnyAbstrakt
Tomasz z Akwinu kojarzony przede wszystkim jako filozof i teolog, w swoich czasach znany był przede wszystkim jako magister in Sacra Pagina, który swoją teologiczną refleksję budował, interpretując poszczególne księgi Biblii. Aby zrozumieć myśl Akwinaty zawartą w jego syntezach trzeba zatem koniecznie powrócić do jego biblijnych komentarzy, które ukazują drogę dochodzenia do tez teologicznych. Tym bardziej jest to konieczne, podejmując tematykę, dla której sam Tomasz nie pozostawił osobnej syntezy, ale rozmieścił ją w różnych miejscach swojej bogatej bibliografii, a do której należy zagadnienie eklezjologii. W komentarzu do sceny cudownego połowu opisanego w J 21, 1–14 Tomasz zawarł swoisty wykład swojej myśli eklezjologicznej. Wierny rozwijanej przez siebie teorii czterech sensów biblijnych wydobywa z tekstu bogactwo teologicznej treści, jaką Bóg zamierzył przekazać człowiekowi odnośnie do Kościoła. W ten sposób Tomasz ukazuje Kościół w jego drodze do Boga, gdzie na wiecznej uczcie osiągnie swoją pełnię. Tak odczytana rzeczywistość Kościoła znajduje swoje ukierunkowanie eschatologiczne.
Bibliografia
Thomas de Aquino, Super Evangelium Ioannis lectura, Taurini – Romae 1952.
Thomas de Aquino, Summa theologiae cum Supplemento et commentariis Caietani, w: Thomas de Aquino, Opera omnia iussu Leonis XIII P. M. edita, t. 4–12, Roma 1888–1906.
Artemiuk P., Geneza i obrazy Kościoła w Sumie o Kościele Juana Torquemady, „Studia Bobolanum”, 31(2020), nr 1, s. 29–52. https://doi.org/10.30439/2020.1.2.
Bauerschmidt F.Ch., „That the Faithful Become the Temple of God”. The Church Militant in Aquinas’s Commentary on John, w: Reading John with St. Thomas Aquinas. Theological, Exegesis and Speculatice Theology, red. M. Dauphinais,
M. Levering, Washington 2005.
Dąbrowski W., Chrystologia św. Tomasza z Akwinu w świetle jego odpowiedzi na pytanie o motywy wcielenia, SThV, 39(1994), nr 2, s. 63–86.
Dzidek T., Mistrzowie teologii, Kraków 1998.
Gryglewicz F., Janowy Kościół a teologia czwartej ewangelii, RBL, 32(1979), nr 1, s. 34–46. https://doi.org/10.21906/rbl.1152.
Gryglewicz F., Teologia Nowego Testamentu, t. 3, Lublin 1986. https://doi.org/10.21906/rbl.1152.
Klimczak P., Teologiczna geneza Kościoła w ujęciu św. Tomasza z Akwinu, „Studia Bobolanum”, 3(2015), s. 23–38.
Kręcidło J., Aquinas’ Exegetical Mastery in Super Evangelium S. Joannis Lectura. A Case Study of John 21, „Biblica et Patristica Thoruniensia”, 10(2017), nr 3, s. 323–339. https://doi.org/10.12775/BPTh.2017.017.
Królikowski J., Światło Chrystusa i sakrament zbawienia. Studia eklezjologiczne, Kraków 2018. https://doi.org/10.15633/9788374386722.
Langkammer H., Nowy Testament o Kościele, Wrocław 1995.
Levering M., Reading John with St. Thomas Aquinas, w: Aquinas on Scripture: An Introduction to His Biblical Commentaries, red. T. Weinandy, D.A. Keating, J. Yocum, London – New York 2005.
Mędala S., Ewangelia według św. Jana. Rozdziały 1–12, Częstochowa 2010.
Michalik A., Charakterystyczne cechy egzegezy Pisma Świętego św. Tomasza z Akwinu, „Tarnowskie Studia Teologiczne”, 37(2018), nr 1–2, s. 167–191. https://doi.org/10.15633/tst.3257.
Olszewski M., Teoria czterech sensów tekstu biblijnego w I kwestii Summy Teologii Tomasza z Akwinu, „Principia”, 13–14(1995), s. 39–55.
Perszon J., Eklezjologia św. Tomasza z Akwinu w świetle tradycji pawłowej, „Teologia w Polsce”, 10(2016), nr 1, s. 17–32.
Perszon J., Kościół i jego natura w Komentarzu św. Tomasza z Akwinu do Listu do Efezjan, w: Św. Tomasz z Akwinu. Wykład Listu do Efezjan. Super Epistolam B. Pauli ad Ephesios Lectura, red. P. Roszak, E. Alarcon, Toruń 2017, s. 45–58.
Reading John with St. Thomas Aquinas. Theological, Exegesis and Speculatice Theology, red. M. Dauphinais, M. Levering, Washington 2005.
Roszak P., Kościół jako Mysterium Lunae. U źródeł intuicji eklezjologicznych św. Tomasza z Akwinu, w: Veritas cum caritate – Intellegentia cum amore, red. C. Rychlicki, I. Werbiński, Toruń 2011, s. 455–473.
Roszak P., Odkupiciel i Przyjaciel. U podstaw chrystologii soteriologicznej św. Tomasza z Akwinu w świetle Super Psalmos, Poznań – Warszawa 2020.
Roszak P., Rola Pisma Świętego w średniowiecznej teologii, „Teologia w Polsce”, 12(2018), nr 2, s. 71–84.
Santi F., L’esegesibiblica di Tommaso d’Aquino nel contesto dell’esegesi biblica medievale, „Angelicum”, 71(1994), nr 4, s. 509–535.
Thomism and Predestination: Principles and Disputations, red. S.A. Long, R.W. Nutt, T.J. White, Washington 2016.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Oznaczenie wydania
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Studia Włocławskie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
