Zmagania błogosławionej Doroty z Mątów Wielkich z oficjałem pomorskim diecezji włocławskiej Henrykiem z Kamienia

Małgorzata Parcheniak

doi:10.52404/ttnwloc.stwl.23.26

Autor

Małgorzata Parcheniak UMK https://orcid.org/0000-0002-7596-5494

DOI:

https://doi.org/10.52404/ttnwloc.stwl.23.26

Słowa kluczowe:

Dorota z Mątów Wielkich, Jan z Kwidzyna, kierownictwo duchowe, charyzmat bł. Doroty z Mątów, wykonanie kary śmierci przez spalenie na stosie

Abstrakt

Niniejszy artykuł jest próbą analizy przyczyn, przebiegu i skutków konfliktu zaistniałego pomiędzy oficjałem pomorskim diecezji włocławskiej Henrykiem z Kamienia a Dorotą z Mątów Wielkich, na podstawie wydań krytycznych zebranych dzieł dorotańskich. Opis zmagań obu stron konfliktu doprowadził i w tym przypadku do ujawnienia się i opisu fenomenu charyzmatu dorotańskiego, jakim jest kierownictwo duchowe, podejmowane przez bł. Dorotę z Mątów Wielkich w stosunku do tego dygnitarza kościelnego i jego towarzyszy. Konkluzja artykułu wskazuje na konieczność ucieczki bł. Doroty z Mątów do Kwidzyna, położonego w granicach terytorium diecezji pomezańskiej, w celu wypełnienia misji pustelniczej jako rekluza.

Biogram autora

Małgorzata Parcheniak - UMK

Konsekrowana wiecznie pustelnica. Miejsce wykonywania profesji pustelniczej: Pustelnia pw. Boga – Miłosierdzia Nieskończonego w Elblągu. Wprowadzona do Stanu Pustelnic i Pustelników (Ordo Vitae Eremiticae). Autorka opracowań rozważań różańcowych i rekolekcji pt. Narodziny Głosu, wydanych w 2020 r. nakładem Wydawnictwa Flos Carmeli w Poznaniu.

Bibliografia

Akta procesu kanonizacyjnego Doroty z Mątów od 1394 do 1521 [z krytycznego wyd. R. Stachnika przy współpracy A. Birch-Hirschfeld Triller i J. Westpfahla, Köln – Wien 1978], tłum. J. Wojtkowski, Olsztyn 2014.

Borzyszkowski M., Błogosławiona Dorota z Mątowów i jej droga na ołtarze Pańskie, „Studia Warmińskie”, 14(1977), s. 517–537.

Freytag H., Das Archidiakonat Pommerellen der Diözese Włocławek im Mittelalter, “Altpreussische Montasschrift”, 41(1904), s. 204–233.

Jan z Kwidzyna, Księga o świętach. Objawień Błogosławionej Doroty z Mątów [z krytycznego wyd. A. Birch-Hirschfeld Triller – E. Borchert – J. Westpfahl, Köln – Weimar – Wien 1992], tłum. J. Wojtkowski, Olsztyn 2013.

Jan z Kwidzyna, Siedmiolilie Doroty z Mątów [z krytycznego wyd. Fr. Hiplera, „Analecta Bollandiana”, 2–4(1883–1885); „Zeitschrift für die Geschichte und Altertumskunde Ermlands”, 6(1878), s. 148–183], tłum. J. Wojtkowski, Olsztyn 2012.

Jan z Kwidzyna, Żywot Bł. Doroty z Mątów [z krytycznego wyd. H. Westphal – A. Birsch-Hirschfeld Triller, Köln – Graz 1964], tłum. J. Wojtkowski, Lublin 2012.

Koranyi K., Czary i gusła przed sądami kościelnym w Polsce w XV w. i w pierwszej połowie XVI w., „Lud”, Seria II, 6(1927), s. 1–25.

Kowalczyk M., Eucharystia w centrum życia duchowego bł. Doroty z Mątów według historycznego przekazu „Liber de festis” Mistrza Jana z Kwidzyna, „Studia Elbląskie”, 15(2014), s. 155–164.

Radzimiński A., Kościół w Państwie Zakonu Krzyżackiego w Prusach 1243–1525. Organizacja, uposażenie, ustawodawstwo, duchowieństwo, wierni, Malbork 2006.

Ratzinger J., Droga ku wnętrzu Święta Dorota z Mątowów / Wege nach innen: Die Heilige Dorothea von Montau (Kazanie ku czci św. Doroty z Mątowów, wygłoszone 17 czerwca 1979 roku w Kościele św. Michała w Monachium), wyd. 2, Olsztyn 2016.

Wijaczka J., Kościół wobec czarów w Rzeczypospolitej w XVI–XVIII wieku (na tle europejskim), Warszawa 2016.

Wiśniewski J., Pomezania. Z dziejów kościelnych, Elbląg 1996.