Trynitarny aspekt dogmatów maryjnych. Maryja ikona Ducha Świętego

Abstrakt

Dogmaty maryjne mówią nam o szczególnej roli Maryi w historii zbawienia. Ale jednocześnie mówią nam o początku i powołaniu każdego człowieka. Ponadto w prawdach maryjnych objawia się Bóg w Trójcy Jedyny. Wszak historia zbawienia to spotkanie Boga Ojca, Syna i Ducha Świętego z ludźmi. Spotkanie dwóch wolności: wolności absolutnej i wolności stworzonej. Maryja nie jest jedynie narzędziem w Bożych rękach, ale osobą, która wchodzi w relacje z trzema osobami Boskimi. To właśnie relacje są istotą jej Bożego macierzyństwa, dziewictwa, niepokalanego poczęcia i wniebowzięcia. Tajemnica Maryi otwiera się w perspektywie trynitarnej, a zarazem Trójca Święta objawia swe tajemnice w osobie Maryi. Wydaje się, że trynitarny wymiar mariologii, choć już podjęty przez różnych autorów, wciąż kryje w sobie wiele aspektów do odkrycia. Refleksja nad tajemnicą Maryi zaczyna się od jej Bożego macierzyństwa, czyli od prawdy, że jest ona Matką Jezusa, prawdziwego Boga i prawdziwego człowieka. Jednak trynitarna analiza dogmatów maryjnych pokazuje jej szczególny związek z Duchem Świętym. Ewangeliści Łukasz i Mateusz wskazują na aktywną rolę Ducha w poczęciu Jezusa. To mocą Ducha, choć ze względu na zasługi Jezusa, Maryja została zachowana od grzechu. I wreszcie to Duch w wydarzeniu wniebowzięcia wprowadza Maryję w wieczne życie Trójcy Świętej. Stąd niektórzy teolodzy chcą widzieć w Maryi ikonę Ducha, który w historii zbawienia nie pokazuje nam swej twarzy, ale w pewnym sensie możemy ja dostrzec w obliczu Maryi. Jacek Bolewski, podejmując intuicje Maksymiliana Kolbe, nazywa Ducha Świętego niestworzonym Niepokalanym Poczęciem. Polski jezuita uważa, że aktywna rola trzeciej osoby Boskiej w życiu Maryi, pozwala nam podjąć refleksję nad aktywną rolą Ducha w odwiecznym życiu Trójcy Świętej. I w ten sposób uzupełnić tradycyjną teologię Trójcy immanentnej, w której Duch wydaje się być raczej pasywny.