Ester i Maryja – vitae parallelae

Abstrakt

Księga Estery przedstawia wycinek dziejów Żydów pod panowaniem perskim, a dokładnie ich położenie w stolicy, w Suzie, za panowania króla Aswerusa, prawdopodobnie Kserksesa I (485–464 przed Chr.). Księga Estery musiała się cieszyć dużym powodzeniem nie tylko w środowisku żydowskim w diasporze we wschodniej części dawnego imperium perskiego, ale i później za panowania następców Aleksandra Wielkiego, kiedy większość Żydów posługiwała się językiem greckim koine, czego pozostałością jest grecka edycja tej księgi w Septuagincie (LXX). Głównymi postaciami w Księdze Estery są: wspomnany król perski i pierwszy po królu, Amalekita Haman, zaprzysięgły wróg Żydów i autor planowanego ich pogromu, oraz dwoje Żydów – Mardocheusz, ważna postać na dworze królewskim oraz jego rodaczka i adoptowana córka, Estera, która zbiegiem okoliczności została królową w miejsce poprzedniej pierwszej żony Aswerusa, Waszti. Pogrom zamierzony przez Hamana nie doszedł na szczęście do skutku dzięki ujawnieniu przez Esterę spisku podczas przyjęcia wystawionego na cześć króla, na które zaprosiła też Hamana. Zagrożenie zamieniło się w pogrom wrogów narodu żydowskiego. Ta pouczająca historia jako przestroga dla wszystkich wrogów narodu wybranego, dla Żydów żyje nadal w obchodzonym Święcie Losów (Purim).

Życie Maryi, jak przedstawia je Nowy Testament, mimo znacznie skromniejszego zapisu, może stanowić pewną paralelę do historii Estery, a przede wszystkim do misji, jakie obie te kobiety miały do spełnienia – Estery w ramach działania na dworze pogańskiego króla, a Maryi w obszarze Bożego planu zbawienia. W tym ujęciu Estera jest typem Maryi, Matki Zbawiciela ludzi.