Zawierzyć Bogu całkowicie - twórczość Stanisława Kazimierza Leszczyńskiego (1944-2020)

Autor

DOI:

https://doi.org/10.52404/ttnwloc.stwl.24.31

Słowa kluczowe:

Stanisław K. Leszczyński,, poeci z Kujaw, polska poezja współczesna, liryka refleksyjno-religijna, rzeźba w drewnie

Abstrakt

S.K. Leszczyński to poeta, który studiował fizykę i matematykę na UMK i filozofię na UW, a związany był z Nauczycielskim Klubem Literackim we Włocławku. Wiersze publikował w prasie lokalnej i ogólnopolskiej, wydał cztery tomiki poetyckie. W jego twórczości zauważyć się daje wrażliwość na urodę świata i powaby natury oraz zachwyt nad bujnością życia. Poeta wyrażał fascynację wsią jako krainą arkadyjską. Wybór życia z dala od wielkich skupisk ludzkich, pośpiechu, blichtru i sztucznych wartości pogłębił w nim postawę refleksyjną. Jego wiersze mają wymiar metafizyczny, obecna jest w nich wrażliwość religijna i etyczna. Autor nawiązuje do problematyki biblijnej oraz twórczości M. Sępa Szarzyńskiego, F. Karpińskiego, A. Mickiewicza, B. Leśmiana, K.I. Gałczyńskiego, S. Grochowiaka czy W. Broniewskiego. Jego język poetycki jest bogaty, gęsto ozdobiony nietuzinkowymi metaforami, porównaniami, epitetami, a także konstrukcjami o wydźwięku paradoksalnym. Występuje w nim swoista drapieżność obrazowania, a także sielankowa łagodność. Poeta nie stronił też od dosadności i wyrażeń nacechowanych silnie ekspresją, które zderzał z rzeczywistością uniwersalną, transcendentną. Z tradycją łączy go częste stosowanie układu stroficznego, przestrzeganie zasad rytmiki, przywiązanie do rymów, przeważnie niedokładnych, bywa, że o charakterze asocjacyjnym. Ze współczesnością – zmetaforyzowanie i eliptyczność wypowiedzi, tworzenie wierszy stychicznych, w których segmentacja tekstu zależy od indywidualnych akcentów logicznych i emocjonalnych, rezygnacja ze znaków przestankowych, porzucenie tradycyjnych schematów wersyfikacyjnych. S.K. Leszczyński zajmował się też rzeźbą w drewnie. Wykonywał amfory, kielichy, patery i inne przedmioty, które wystawiane były w galeriach krajowych i zagranicznych. Twórczość artysty rozpięta jest między tymi dwoma żywiołami, gdzie w jednym królują słowa, a w drugim formy wydobywane z drewna; w jednym jest abstrakcyjna ulotność, a w drugim namacalny konkret; wreszcie w jednym szukanie mądrości, filozofowanie, w drugim zaś uroda tego, co fizyczne. Artysta, obracając się w tych skrajnie odległych od siebie światach, próbował osiągnąć swoistą pełnię.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Leszczyński S., Hospicjum, Włocławek 2004.

Leszczyński S., Między słowem a drewnem, Włocławek 1997.

Leszczyński S., Przykazanie miłości, Włocławek 1992.

Leszczyński S., Symfonie na wietrze, Włocławek 1990.

Bolecki W., Nowoczesność w poezji polskiej XX w., 2009, https://culture.pl/pl/artykul/nowoczesnosc-w-poezji-polskiej-xx-wieku [22.12.2020].

Borowy W., Od Kochanowskiego do Staffa. Antologia liryki polskiej, Warszawa 1981.

Brzostek D., Skubaczewska-Pniewska A., Poezja świadoma siebie. Interpretacje wierszy autotematycznych, Toruń 2009.

Ciechalski A., Maria Kretkowska – wybitna działaczka ruchu ziemianek, „Wiadomości Ziemiańskie”, nr 81, 2020, s. 48–53.

Ciechalski A., Między fizyką a filozofią, „Akant”, 24(2021), nr 6 (305), s. 14–17.

Ciechalski A., Stanisław Leszczyński (1944–2020) – wybitny artysta i człowiek dobry jak chleb, „Tu i Teraz” [gazeta Włocławka i powiatu włocławskiego], 2020, nr 131.

Ciechalski A., Wstęp, w: Leszczyński S., Hospicjum, Włocławek 2004.

Dulczewski Z., Florian Znaniecki – życie i dzieło, Poznań 1984.

Głębicka E., Grupy literackie w Polsce 1945–1989, Warszawa 2000.

Grądziel-Wójcik J., Perpetuum mobile, czyli kilka uwag o autotematyzmie, „Forum Poetyki”, nr 2: jesień 2015, s. 108–119. https://doi.org/10.14746/fp.2015.2.26697

Gruchała J.S., Poeta rozdwojony w sobie – Mikołaj Sęp Szarzyński, w: Pisarze staropolscy. Sylwetki, t. 2, red. S. Grzeszczuk, Warszawa 1997, s. 148–207.

Hernas C., Barok, Warszawa 1978.

Hertz P., Pamięć i ład, wybór i posłowie M. Zagańczyk, Warszawa 2018.

Howzan A., Studencki ruch kulturalny na UMK, „Rocznik Toruński”, 2(1967), s. 43–70.

Korwin-Piotrowska D., Poetyka – przewodnik po świecie tekstów, Kraków 2011.

Kostrzewska E., Ruch organizacyjny ziemianek w Królestwie Polskim na początku XX wieku. (Zarys dziejów w świetle prasy), Łódź 2007.

Krokiewicz A., Zarys filozofii greckiej, Warszawa 2000.

Kudeł R., Nie królem, a poetą będziesz, „Gazeta Pomorska”, 1995(8 IX).

Kuncewicz P., Agonia i nadzieja. Poezja polska od 1956, t. 3, Warszawa 1993.

Kundera M., Święto nieistotności, przeł. M. Bieńczyk, Warszawa 2015.

Kunikowski S., Nowakowski P., Zapędowski Marek, w: WłSb, red. S. Kunikowski, t. 8, Włocławek 2019, s. 208–210.

Leszczyńska E.B., Mrok (katalog wystawy), Włocławek 2021.

Oto ballada, która o tym opowiada... ballady, red. J. Brzozowski, J. Sikorzanka, Łódź 2008.

Poprawa A., Samowiedza w samych wierszach. Autotematyzm w wierszach Jarosława Marka Rymkiewicza, „Teksty Drugie”, 1997, nr 5, s. 100–114.

Pracownicy nauki i dydaktyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 1945–1994. Materiały do biografii, red. S. Kalembka, Toruń 1995.

Robakowski J., Moje multimedialne peregrynacje...+5 obrazków i kilka autodygresji, w: Odwaga patrzenia. Eseje o fotografii, red. T. Ferenc, Łódź 2006, s. 11–24.

Roszewski W., W starej kuźni, „Fotografia”, 1969, nr 9, s. 200–211.

Rozkwita pamięć pomiędzy wierszami: antologia wierszy poetów studiujących na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu w latach 1945–2000, wybór i noty biogr. K. Ćwikliński, red. A. Filipska-Ćwiklińska, Toruń 2000.

Sławiński T., Kretkowscy i ich dzieje od połowy XIV wieku, Włocławek – Warszawa 2007.

Strofy z kujawskich ogrodów, opr. A. Cybulski, Włocławek 1993.

Ślady rzeźbione słowami, opr. A. Cybulski, wstęp T. Grzegorzewski, Włocławek 1997.

Śpiewakowska G., Twórcy z regionu, „Nowości Włocławskie”, 36(2003), nr 70.

Tendera P., Od filozofii światła do sztuki światła, Kraków 2014.

Twórcy regionu 3, 6, opr. A. Cybulski, Włocławek 1999, 2005.

Ziomek J., Renesans, Warszawa 1977.

Pobrania

Opublikowane

2022-10-15

Jak cytować

Ciechalski, A. (2022). Zawierzyć Bogu całkowicie - twórczość Stanisława Kazimierza Leszczyńskiego (1944-2020). Studia Włocławskie, 24, 640–662. https://doi.org/10.52404/ttnwloc.stwl.24.31

Oznaczenie wydania

Dział

Vladislaviensia