Rodzina dysfunkcjonalna i jej wpływ na rozwój zaburzeń zachowania osoby w kształtowaniu dojrzałości osobowościowej do małżeństwa

Abstrakt

W każdym społeczeństwie rodzina stanowi podstawową i powszechną formę życia społecznego, która zaspokaja żywotne potrzeby jej członków, ujmowane zarówno w kategoriach jednostkowych, jak i ogólnospołecznych. Rodzina jest więc najważniejszym ogniwem społecznym i główną instytucją wychowawczą złożoną z małżonków, ich dzieci oraz krewnych każdego z małżonków.

Stabilność więc środowiska rodzinnego stanowi bardzo ważny czynnik równowagi emocjonalnej i zdrowia psychicznego dziecka. Rozbicie rodziny przez rozwód czy chorobę alkoholową ojca stanowi zawsze szok, pozostawia u dziecka trwały uraz. Może to doprowadzić do pojawienia się u dziecka lęków, do utraty poczucia bezpieczeństwa, wywołać depresję i szereg innych objawów nerwicy. Wielu badaczy wskazuje, że przeżycie, jakim jest dla dziecka rozbicie rodziny czy alkoholizm ojca, stwarza również niesprzyjające warunki dla aspołecznego zachowania się. Atmosfera napięcia i dysharmonii działa na dziecko bardzo niekorzystnie. Niezgoda i brak miłości w stosunkach interpersonalnych wiążą się z rozwojem zachowań aspołecznych. W przypadku choroby alkoholowej i rozbicia rodziny nakładają się na siebie dwie sytuacje traumatyczne. Jedna to poprzedzający rozbicie rodziny konflikt małżeński, który ono przeżywa jako zagrożenie. Druga sytuacja traumatyzująca to wzrastanie dziecka w rodzinie niepełnej, z jednym zamiast dwóch wzorów osobowych. Utrudnia to identyfikację i w zależności od wieku dziecka, pozostawia różny ślad w jego osobowości.

Sobór Watykański II podkreśla, że rodzina powinna stać się szkołą bogatszego człowieczeństwa. Staje się to jednak wówczas, gdy podstawowym dobrem wspólnym rodziny jest zapewnienie sprzyjających warunków wszechstronnego rozwoju dla wszystkich członków wspólnoty. Chodzi tu zarówno o rozwój fizyczny i intelektualny, jak i religijno-moralny. Stabilność środowiska rodzinnego stanowi bardzo ważny czynnik równowagi emocjonalnej i zdrowia psychicznego dziecka. Rodzina jest początkiem i źródłem kontaktów międzyludzkich, pierwszych więzi emocjonalnych dziecka. Odgrywa podstawową rolę w kształtowaniu zdrowia psychicznego dziecka.