Encyklika Ut Unum Sint papieża Jana Pawła II jako zaproszenie do dyskusji o prymacie papieskim

Andrzej Tomalak

doi:10.52404/ttnwloc.stwl.24.9

Autor

Andrzej Tomalak TTN we Włocławku

DOI:

https://doi.org/10.52404/ttnwloc.stwl.24.9

Słowa kluczowe:

Jan Paweł II, Ut unum sint, prymat, ekumenizm, prawosławie, protestantyzm

Abstrakt

Jan Paweł II podejmował liczne inicjatywy ekumeniczne, które stanowiły tło powstania encykliki Ut unum sint, pierwszej po Soborze Watykańskim II bezpośrednio traktującej o ekumenizmie, przez którą papież chciał ożywić dialog i przezwyciężyć kryzys ekumeniczny narastający pod koniec XX w. W artykule przedstawiono genezę jej powstania, odniesiono się do części nawiązującej wprost do posługi Biskupa Rzymu – jednej z największych przeszkód na drodze do jedności Kościoła – oraz ukazano recepcję przez wspólnoty chrześcijańskie.

Bibliografia

Sobór Watykański I, Konstytucja dogmatyczna o Kościele Chrystusowym Pastor aeternus, 18 VII 1870, ASS, 6(1870–1871), s. 40–47.

Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium, 18 XI 1964, AAS, 57(1965), s. 65–67.

Paweł VI, List z 13 stycznia 1970: Tomos agapis, Vatican – Phanar (1958–1970), Roma – Istanbul 1971.

Jan Paweł II, List apostolski Egregiae virtutis, 31 XII 1980, AAS, 73(1981), s. 258–262.

Jan Paweł II, Encyklika Slavorum apostoli, 2 VI 1985, AAS, 77(1985), s. 779–813.

Jan Paweł II, Przemówienie w czasie nabożeństwa ekumenicznego w prawosławnej katedrze św. Mikołaja, 5 VI 1991, http://www.nauczaniejp2.pl/dokumenty/wyswietl/id/418 [10.11.2021].

Jan Paweł II, List apostolski Tertio millennio adveniente, 10 XI 1994, AAS, 87(1995), s. 5–41.

Jan Paweł II, List apostolski Orientale lumen, 2 V 1995, AAS, 87(1995), s. 745–774.

Jan Paweł II, Encyklika Ut unum sint, 25 V 1995, AAS, 87(1995), s. 921–982.

Jan Paweł II, Bekehrung und Versöhnung ebnen den Weg zur Einheit. Ansprache des Papstes bei der Eucharistiefeier zum Abschluss des Gebetswoche für die Einheit der Christen in der Basilika St. Paul vor den Mauern, am 25.01.1997, OsRomD, 1997, 6(7II), s. 7.

Jan Paweł II, Bulla Incarnationis misterium, 29 XI 1998, AAS, 91(1999), s. 132–133.

Jan Paweł II, Homilia podczas Mszy św. w Dniu Przebaczenia w Roku Świętym 2000,

http://www.vatican.va/holy_father/john_paul_ii/homilies/2000/documents/hf_jp-ii_hom_20000312_pardon_ge.html [5.11.2021].

Jan Paweł II, Zur Vergebung der Sünden bereit sein und den Heilswillen Gottes zustimmen. Ansprache des Papstes am 6.05.2001, OsRomD, 2001, 21(25 V), s. 12.

Kongregacja Nauki Wiary, List do biskupów Kościoła katolickiego o niektórych aspektach Kościoła pojętego jako komunia Communionis notio, 28 V 1992, AAS, 85(1993), s. 838–850.

Kongregacja Nauki Wiary, Prymat Następcy Piotra w tajemnicy Kościoła, 1998, OsRomPol, 20(1999), nr 2, s. 52–56.

Accattoli L., Wenn der Papst um Vergebung bittet. Alle „mea culpa“ von Papst Johannes Paul II. an der Wende zum dritten Jahrtausend, Innsbruck – Wiedeń 1999.

B.a., „Slavorum apostoli“. Vierte Enzyklika Johannes Paul II. erschienen, OsRomD, 1985, 27(5 VI 1985), s. 1.

Gahbauer F.R., Die Ostkirchen – Einheit und Vielfalt in der Kirche. Der Stand der orthodox-katholischen Ökumene seit dem Zweiten Vatikanischen Konzil, „KNA-Ökumenische Information”, 50(1995), nr 4, s. 202.

Hryniewicz W., Auf dem Weg zur Zweiten Europäischen Ökumenischen Versammlung. Versöhnung und die Ekklesiologie der Schwesterkirchen, Chr. Ost., 51(1996), nr 1, s. 13–23.

Hryniewicz W., Hoffnung, den Dialog zu retten. Nach der Session des katholisch-or-thodoxen Koordinationskomitees in Ariccia, „Ostkirchliche Studien”, 40(1991), z. 4, s. 306–323.

Hryniewicz W., Na drogach pojednania. Medytacje ekumeniczne, Warszawa 1998.

Karczewski S., Jan Paweł II. Encyklopedia pontyfikatu 1978–2005, Radom 2005.

Kasper W., Das Petrusamt in ökumenischer Perspektive, w: Papstamt: Hoffnung, Chance, Ärgernis. Ökumenische Diskussion in einer globaleren Welt, red. S. Hell, L. Lies, Innsbruck – Wiedeń 2000, s. 211–233.

Kasper W., Wege der Einheit. Perspektiven für die Ökumene, Freiburg – Bazylea – Wiedeń 2005.

May G., Die Ökumenismusfalle, Stuttgart 2004.

Mügge M., Unumkehrbare Verpflichtung zur Ökumene. Zur Bedeutung der Enzyklika „Ut unum sint”, Chr. Ost., 50(1995), nr 4, s. 198–210.

Papandreou D., Petrusdienst und Primat, „Theologische Quartalschrift”, 178(1998), s. 97–111.

Quinn J.R., Die Reform des Papsttums, Freiburg – Bazylea – Wiedeń 2001.

Radlbeck-Ossmann R., Vom Papstamt zum Petrusdienst. Zur Neufassung eines ursprungstreuen und zukunftsfähigen Dienstes an der Einheit der Kirche, Paderborn 2005.

Ratzinger J., Der Primat des Nachfolger Petri im Geheimnis der Kirche. Erwähnungen der Kongregation für die Glaubenslehre, OsRomD, 1998, 50(10 XII), s. 8.

Sanders W., Feststehen im gläubigen Bekenntnis des Petrus. Reflexion nach den Tagungsreferaten und den anschließenden Diskussionen, w: Der Dienst der Petrus in der Kirche, red. J. Brossender, W. Sanders, s. 125–132.

Schidelko J., Papst legt ökumenische Bilanz für das Jahr 1993 vor, Chr. Ost., 49(1994), nr 1, s. 67–68.

Thönissen W., Einleitung in „Unitatis redintegratio“ 40 Jahre Ökumenismusdekret – Erbe und Auftrag, Lemberg – Frankfurt nad Menem 2005.

Weigl G., Zeuge der Hoffnung – Johannes Paul II. Eine Biographie, Paderborn – Monachium – Wiedeń – Zurych 2003. https://doi.org/10.30965/9783657797233.