Próba analizy ołtarza bocznego p.w. świętego Józefa z bazyliki mniejszej w Sieradzu

Paweł Szczepaniak

doi:10.52404/ttnwloc.stwl.24.30

Autor

Paweł Szczepaniak Diecezja Włocławska https://orcid.org/0000-0003-2908-7720

DOI:

https://doi.org/10.52404/ttnwloc.stwl.24.30

Słowa kluczowe:

ołtarz boczny, św. Józef, Godzki Jan, Sieradz, konserwacja, kult

Abstrakt

Praktyka stawiania ołtarzy bocznych w jednej przestrzeni sakralnej sięga VI w. i jest związana z rozwijającym się kultem męczenników i świętych patronów oraz chęcią ukazania wysokiego statusu zamożnych rodzin, zakonów i poszczególnych kościołów. Choć wygląd ołtarzy zmieniał się przez wieki, to epoka baroku wypracowała niepowtarzalny styl „scenografii teatralnych”, który zdominował na pewien czas sztukę sakralną. Ołtarz boczny św. Józefa z bazyliki mniejszej w Sieradzu wpisuje się w osiemnastowieczny styl i ukazuje przywiązanie Ludu Bożego do kultu Opiekuna Świętej Rodziny w tej części diecezji, ściśle związanej z sanktuarium w Kaliszu. Ostatnio przeprowadzone prace konserwatorskie stały się okazją do ponownego rozwinięcia kultu oraz promocji wizerunku świętego.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Archiwum Diecezji Włocławskiej, Akta Arcybiskupów Gnieźnieńskich: Wiz. 8(1683), Wiz. 9(1711–1712), Wiz. 88(1790–1791), Wiz. 137(1811).

Archiwum Parafii Wszystkich Świętych w Sieradzu:

Karta ewidencyjna zabytków ruchomych, E. Andrzejewska – Ołtarz boczny św. Józefa, Sieradz, 2011.07.22 [mps].

Karta ewidencyjna zabytków ruchomych, E. Andrzejewska – Skrzynia mensy ołtarzowej w ołtarzu bocznym pw. św. Józefa, Sieradz, 2011.07.22 [mps].

Karta ewidencyjna zabytków ruchomych, E. Andrzejewska – Obraz św. Józefa z Dzieciątkiem w ołtarzu bocznym pw. św. Józefa, Sieradz, 2011.07.22 [mps].

J. Szczurek, Program prac konserwatorskich przy ołtarzu bocznym „św. Józefa” z fary w Sieradzu, Kraków, 2011.03.15, s. 4 [mps].

Księga pamiątkowa św. Józefa.

Amore A., Crispino e Crispiniano, w: Bibliotheca Sanctorum, t. 4, Roma 1987, s. 313–315.

Andrzejewska E., Godzki Jan. Malarz z Piotrkowa Trybunalskiego, aktywny w Kaliszu w latach 1776–1790, http://artyscikaliscy.tarasin.pl/pl/items/show/30, [19.07.2021].

Bogdan M., Liturgiczne uwarunkowania umiejscowienia ołtarza i tabernakulum we wnętrzu sakralnym po II Soborze Watykańskim w XX wieku, „Liturgia Sacra”, 56(2020), nr 2, s. 113–133. https://doi.org/10.25167/ls.2189

Borromei C., Istructionum fabricæ et supellectilis ecclesiasticæ, Città del Vaticano 2000.

Cattabiani A., Florario. Miti, leggende e simboli di fiori e piante, Milano 2020.

Frezet A., L’altare, w: Enciclopedia liturgica, red. R. Aigrain, Alba 1957, s. 152–167.

Hutnik P., Kult Św. Józefa w parafii Wszystkich Świętych w Sieradzu, „Na Sieradzkich Szlakach”, 32(2017), nr 3, s. 12–14.

Konecki K., Ołtarz w posoborowej liturgii mszalnej – znaczenie i funkcja, „Techne. Seria nowa”, 1(2018), s. 45–54. https://doi.org/10.18778/2084-851X.05.03

Krasny P., Altare contra altare. Dysputa o kształcie ołtarza i o jego wystroju w epoce nowożytnej, „Techne. Seria nowa”, 2018, nr 1, s. 11–44. https://doi.org/10.18778/2084-851X.05.02

Kujawski W., Kościelne dzieje Sieradza, Włocławek 1998.

Kuprjaniuk S., Patroni warmińskich kapliczek – św. Józef, w: Św. Józef w wierze, kulcie, teologii i sztuce. Perspektywa regionalna i uniwersalna, red. J. Jezierski, K. Parzych-Blakiewicz, P. Rabczyński, Olsztyn 2012, s. 97–114.

Migasiewicz P., Kościół podominikański w Sieradzu, Warszawa – Sieradz 2003.

Migasiewicz P., Ornamentyka ołtarzy w sieradzkich kościołach. Suchy akant, „Na Sieradzkich Szlakach”, 16(2001), nr 3–4, s. 25.

Nadolski B., Ołtarz, w: Leksykon liturgii, Poznań 2006, s. 1093–1100.

Pasierb J., Ołtarz chrześcijański: historia i symbolika, SThV, 6(1968), nr 2, s. 17–28.

Pogorzelski W., Sieradz, Włocławek 1927.

Rodzik J., Z Józefem w nowe czasy, „Apostoł Miłosierdzia Bożego”, 4(2021), s. 24–26.

Ruszkowski A., Walery Pogorzelski h. Krzywda – wybitny ksiądz i patriota, „Na Sieradzkich Szlakach”, 16(2001), nr 3–4, s. 33–35.

Szczepaniak P., Program ikonograficzny i konserwacja zabytkowego obrazu Trójcy Świętej w formie Tronu Łaski z bazyliki Wszystkich Świętych w Sieradzu, StWł, 23(2021), s. 610–621.

Walczak R., Symbolika i wystrój świątyni chrześcijańskiej, Poznań 2005.