Próba analizy ołtarza bocznego p.w. świętego Józefa z bazyliki mniejszej w Sieradzu

Paweł Szczepaniak

doi:10.52404/ttnwloc.stwl.24.30

Authors

Paweł Szczepaniak Diecezja Włocławska https://orcid.org/0000-0003-2908-7720

DOI:

https://doi.org/10.52404/ttnwloc.stwl.24.30

Keywords:

Side altar, St. Joseph, Godzki Jan, Sieradz, conservation, cult

Abstract

The practice of erecting side altars in one sacred space dates back to the 6th century and is associated with the growing cult of martyrs and patron saints as well as the desire to show the high status of wealthy families, orders and individual churches. Although the appearance of altars has changed over the centuries, the Baroque era developed a unique style of „theatrical scenery”, which for some time, dominated sacred art. The side altar dedicated to St. Joseph from the minor basilica in Sieradz fits into the eighteenth-century style and shows the devotion of the People of God to the cult of the Guardian of the Holy Family in this part of the diocese, closely related to the sanctuary in Kalisz. Recent restoration works has become an occasion to revive the cult and promote the image of the Saint.

References

Archiwum Diecezji Włocławskiej, Akta Arcybiskupów Gnieźnieńskich: Wiz. 8(1683), Wiz. 9(1711–1712), Wiz. 88(1790–1791), Wiz. 137(1811).

Archiwum Parafii Wszystkich Świętych w Sieradzu:

Karta ewidencyjna zabytków ruchomych, E. Andrzejewska – Ołtarz boczny św. Józefa, Sieradz, 2011.07.22 [mps].

Karta ewidencyjna zabytków ruchomych, E. Andrzejewska – Skrzynia mensy ołtarzowej w ołtarzu bocznym pw. św. Józefa, Sieradz, 2011.07.22 [mps].

Karta ewidencyjna zabytków ruchomych, E. Andrzejewska – Obraz św. Józefa z Dzieciątkiem w ołtarzu bocznym pw. św. Józefa, Sieradz, 2011.07.22 [mps].

J. Szczurek, Program prac konserwatorskich przy ołtarzu bocznym „św. Józefa” z fary w Sieradzu, Kraków, 2011.03.15, s. 4 [mps].

Księga pamiątkowa św. Józefa.

Amore A., Crispino e Crispiniano, w: Bibliotheca Sanctorum, t. 4, Roma 1987, s. 313–315.

Andrzejewska E., Godzki Jan. Malarz z Piotrkowa Trybunalskiego, aktywny w Kaliszu w latach 1776–1790, http://artyscikaliscy.tarasin.pl/pl/items/show/30, [19.07.2021].

Bogdan M., Liturgiczne uwarunkowania umiejscowienia ołtarza i tabernakulum we wnętrzu sakralnym po II Soborze Watykańskim w XX wieku, „Liturgia Sacra”, 56(2020), nr 2, s. 113–133. https://doi.org/10.25167/ls.2189

Borromei C., Istructionum fabricæ et supellectilis ecclesiasticæ, Città del Vaticano 2000.

Cattabiani A., Florario. Miti, leggende e simboli di fiori e piante, Milano 2020.

Frezet A., L’altare, w: Enciclopedia liturgica, red. R. Aigrain, Alba 1957, s. 152–167.

Hutnik P., Kult Św. Józefa w parafii Wszystkich Świętych w Sieradzu, „Na Sieradzkich Szlakach”, 32(2017), nr 3, s. 12–14.

Konecki K., Ołtarz w posoborowej liturgii mszalnej – znaczenie i funkcja, „Techne. Seria nowa”, 1(2018), s. 45–54. https://doi.org/10.18778/2084-851X.05.03

Krasny P., Altare contra altare. Dysputa o kształcie ołtarza i o jego wystroju w epoce nowożytnej, „Techne. Seria nowa”, 2018, nr 1, s. 11–44. https://doi.org/10.18778/2084-851X.05.02

Kujawski W., Kościelne dzieje Sieradza, Włocławek 1998.

Kuprjaniuk S., Patroni warmińskich kapliczek – św. Józef, w: Św. Józef w wierze, kulcie, teologii i sztuce. Perspektywa regionalna i uniwersalna, red. J. Jezierski, K. Parzych-Blakiewicz, P. Rabczyński, Olsztyn 2012, s. 97–114.

Migasiewicz P., Kościół podominikański w Sieradzu, Warszawa – Sieradz 2003.

Migasiewicz P., Ornamentyka ołtarzy w sieradzkich kościołach. Suchy akant, „Na Sieradzkich Szlakach”, 16(2001), nr 3–4, s. 25.

Nadolski B., Ołtarz, w: Leksykon liturgii, Poznań 2006, s. 1093–1100.

Pasierb J., Ołtarz chrześcijański: historia i symbolika, SThV, 6(1968), nr 2, s. 17–28.

Pogorzelski W., Sieradz, Włocławek 1927.

Rodzik J., Z Józefem w nowe czasy, „Apostoł Miłosierdzia Bożego”, 4(2021), s. 24–26.

Ruszkowski A., Walery Pogorzelski h. Krzywda – wybitny ksiądz i patriota, „Na Sieradzkich Szlakach”, 16(2001), nr 3–4, s. 33–35.

Szczepaniak P., Program ikonograficzny i konserwacja zabytkowego obrazu Trójcy Świętej w formie Tronu Łaski z bazyliki Wszystkich Świętych w Sieradzu, StWł, 23(2021), s. 610–621.

Walczak R., Symbolika i wystrój świątyni chrześcijańskiej, Poznań 2005.