Patriotyzm w nauczaniu bł. bp. Michała Kozala

Autor

DOI:

https://doi.org/10.52404/ttnwloc.stwl.23.33

Słowa kluczowe:

Michał Kozal, patriotyzm, wychowanie patriotyczne, podstawy patriotyzmu, sumienie

Abstrakt

Artykuł opracowano w świetle pism bł. biskupa Michała Kozala. Aktualna sytuacja społeczno-polityczna Polski zainicjowała tematykę patriotyzmu, podejmowaną sto lat temu w nauczaniu Błogosławionego. Było ono także wtedy aktualne i bardzo potrzebne. Bowiem po I wojnie światowej, gdy Polska odzyskała długo oczekiwaną niepodległość, patriotyzm poddawano bardzo ostrej krytyce, a nawet napiętnowaniu. Tak działo się w środowiskach masońsko-lewackich demonstrujących wyraźną niechęć względem tej wartości. W takich to uwarunkowaniach duszpasterzował, jako oddany patriota, ks. M. Kozal. Takie wychowanie otrzymał w domu rodzinnym, dlatego jego postawa patriotyczna była już dynamiczna w młodzieńczym okresie życia. Nic więc dziwnego, że owocowała także w posługiwaniu duszpasterskim, co jest rozpoznawalne na przykładzie podejmowanego nauczania. W jego strukturę wpisały się kazania, przemówienia wygłaszane z okazji różnych rocznic szkolnych i świąt narodowych, jubileuszy, organizacji społeczno-patriotycznych, na powitanie żołnierzy powracających z I wojny światowej, na powitanie prezydenta Ignacego Mościckiego, kazania i konferencje formacyjne do kapłaństwa.

Zatem treść nauczania bł. bp. Michała Kozala wyznaczyła strukturę treściową niniejszego artykułu. Punkt pierwszy koncentruje się wokół pojęcia patriotyzmu i jego elementów konstytutywnych, obecnych w jego przepowiadaniu. Następny podejmuje zagadnienie podstaw patriotyzmu, na których Błogosławiony opierał swoje nauczanie. Ostatni zaś punkt wprowadza w proces wychowania patriotycznego, jaki podejmował w pracy duszpasterskiej.

Patriotyzm w życiu bł. bp. Michała Kozala, jak zaznaczono w zakończeniu, w pełni zaowocował w czasie II wojny światowej, gdy z siebie złożył Bogu całopalną ofiarę za Kościół i Ojczyznę. Uczynił tak, jak uczył i jak wychowywał. Zatem jest dla współczesnych Polaków niekwestionowanym świadkiem patriotyzmu, który identyfikował z miłością do Ojczyzny, za którą, jeśli trzeba, należy oddać nawet własne życie.

Downloads

Download data is not yet available.

Biogram autora

Lech Król - UMK

Dr hab. teologii duchowości chrześcijańskiej; prowadzi wykłady w Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika z zakresu teologii duchowości. Autor książki Charyzmat Zgromadzenia Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego (Włocławek 2012) i wielu artykułów naukowych. Prezes Teologicznego Towarzystwa Naukowego Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku; redaktor „Studiów Włocławskich”. Spowiednik i kierownik duchowy zgromadzeń zakonnych.

Bibliografia

[V niedziela po Trzech Królach]. Czym papiestwo dla świata – w II rocznicę koronacji Piusa XI, [Bydgoszcz], 10 II [19]24, w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 471–475.

[XVI niedziela po Zielonych Świątkach]. [O godności kobiety], Bydgoszcz, 9 IX 1923], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 520–526.

Piętnastolecie Sodalicji [w Inowrocławiu], Inowrocław, [3 VI] 1936, w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 945–948.

Jan Paweł II, Homilia w czasie liturgii słowa skierowana do młodzieży zgromadzonej na Westerplatte, Gdańsk, 12 VI 1987, w: Jan Paweł II, Pielgrzymki do Ojczyzny. Przemówienia, homlie, Kraków 2006, s. 476–484.

Kapłan a lud, [Gniezno, brak daty], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Nauki formacyjne i przemówienia do alumnów, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2018, s. 143–145.

Kazanie wygłoszone na 25-lecie Sodalicji Mariańskiej w Gnieźnie [O sumieniu], [Gniezno, brak daty], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 877–882.

Kazanie wygłoszone na uroczystym nabożeństwie z okazji stulecia założenia Państwowego Gimnazjum im. ks. Hugona Kołątaja w Krotoszynie, [Krotoszyn, 25 XI 1936], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 851–855.

Kazanie wygłoszone w kościele farnym w Bydgoszczy z okazji przybycia J.E. Ks. Arcyb. Dr. Hlonda, [Bydgoszcz, 5 III 1927], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 830–836.

Korszyński F., Ks. Biskup Michał Kozal, AtK, 110(1988), z. 1(473), s. 3–17.

Mowa przy zawiązaniu Ligi Katolickiej w Krostkowie, [Krostkowo, 24 X 1920], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 894–897.

Na 3 maja [1], [Pobiedziska, 3 V 1919–1920], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 887–890.

Na 3 maja [2], [Krostkowo, 3 V] 1921, Siernieczek, [3 V 19]27, w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 913–917.

Na 3 maja [3]. Wykład wygłoszony w Białośliwiu, 1V [19[22], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 917–921.

Na 4 I [19]21 z okazji powstania w Białośliwiu, [Krostkowo, 4 I 1921], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 901–903.

Na 50-letni jubileusz „Sokoła” w Gnieźnie, [Gniezno, 6VI] 1937, w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 855–860.

Na dziesięciolecie Sodalicji Mariańskiej w Trzemesznie, [Trzemeszno, 3 V 1939], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 872–877.

Na II niedzielę po Trzech Królach, [Szczęśliwe małżeństwo], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 85–90.

Na III [niedzielę] Adwentu. O pijaństwie, [Krostkowo], 17 XII [19]22, w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 21–25.

Na IV [niedzielę] po [Zielonych] Świątkach. O obowiązku, [Bydgoszcz, brak daty], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 517–520.

[Na Ofiarowanie Pańskie]. Kazanie o abstynencji, [Gniezno, 2 II 1937], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 90–96.

Na powitanie [pielgrzymów do grobu św. Wojciecha], [Gniezno, 26 IV 1936], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 941–944.

[Na uroczystą Komunię świętą Towarzystwa robotniczego], [Krostkowo, 1921], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 910–913.

Na uroczystość Rodziny Świętej. [Posłannictwo rodziny chrześcijańskiej], Żegiestów, napisałem 7 I [19]33 od 10.15–12.25, w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 81–85.

Na Septuagesimę. [Praca], [Pobiedziska, 1919], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 96–101.

Polskę uratuje małżeństwo katolickie, Gniezno, [przed 16 II 1928], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 635–640.

Poświęcenie szkoły w Dębówku [Nowym], Dębówko Nowe, 15 II 1921], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 907–908.

[Powitanie gości na przedstawieniu o powstaniu styczniowym], [Pobiedziska, I 1920], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 891–894.

[Powitanie prezydenta I. Mościckiego w Bydgoszczy], [Bydgoszcz, 31 VII 1927], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 929–934.

Powitanie żołnierzy, którzy z wojny wrócili, [Pobiedziska], 1 I [19]19], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 883–887.

Przemówienie na wiecu w Białośliwiu. W sprawie Ligi Katolickiej, [Białośliwie, 5 XII 1920], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 897–901.

Przemówienie z okazji uroczystości szkolnej na „Górny Śląsk”, [Krostkowo, 1 III 1921], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 908–910.

Przywitanie żołnierzy w Krostkowie, [Krostkowo, 30 I 1921], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 903–906.

Słowo wstępne na akademii ku czci ks. Piotra Skargi, [Gniezno, 15 XII 1936], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 948–950.

[Św. Wojciech przykładem bojownika Chrystusowego], [Gniezno, 25 IV] 1938, w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Nauki formacyjne i przemówienia do alumnów, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2018, s. 413–415.

Z okazji dziesięciolecia istnienia Polski, [Brak miejsca, 11 XI 1928], w: Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019, s. 934–938.

Pobrania

Opublikowane

2021-06-09

Jak cytować

Król, L. (2021). Patriotyzm w nauczaniu bł. bp. Michała Kozala. Studia Włocławskie, 23, 634–650. https://doi.org/10.52404/ttnwloc.stwl.23.33

Oznaczenie wydania

Dział

Vladislaviensia