Remove the Plague Air. A Sermon by Walerian Gutowski from the Time of the Plague
DOI:
https://doi.org/10.52404/ttnwloc.stwl.23.19Keywords:
sermons during the epidemic, Walerian Gutowski and his sermon The Moral Condom against Plague Air, the intercession of the saints, St. Rozalia the patron saint of those fighting the epidemicAbstract
The coronavirus pandemic that hit the world in March 2020 helps to better understand the attitudes of people who have faced similar threats in recent centuries. During the epidemic, sermons played an important educational role. They brought spiritual comfort and showed what to do. Hence, that group of sermons had a characteristic title: a moral condom.
The article analyzes one of the most famous sermons of this type. It is entitled: A Moral Condom against Plague Air. It was delivered in August 1660 at the Krakow Market Square by Walerian Gutowski (1629–1693), a conventual Franciscan, during a propitiatory procession to plead for the suppression of the epidemic. The speaker saw in the coming plague God’s punishment for the sins of Krakow’s inhabitants. However, an angry God can be appeased, and thus the specter of misfortunes can be avoided by undertaking penance, prayer and the work of changing life. Evidence of this can be found in the Holy Scriptures and in many events in the history of the Church quoted in the sermon. The Franciscan preacher placed great emphasis on the intercession before God of patron saints, especially St. Rosalia who prevented the plague from spreading in Palermo.
References
Bieniarzówna J., Stulecie upadku, w: Dzieje Krakowa, t. 2: Kraków w wiekach XVI–XVIII, Kraków 1984, s. 357–363.
Gutowski W., Prezerwatywa moralna od morowego powietrza. Kazanie XXVII miane w Rynku krakowskim, z ordynansu Książęcia Jegomości Biskupa Krakowskiego, podczas publicznej procesyjej naprzeciwko morowego powietrzu, z osobliwego pasterskiego afektu, od niegoż postanowionej, w niedzielę piętnastą po Świątkach, R. P. 1660, w: W. Gutowski, Panegiryczne niektóre dyskursy duchowne i różne insze kazania przy celniejszym i obfitszym audytorze, w kościołach zwłaszcza krakowskich, pewnych czasów miane, Kraków 1675, s. 611–638.
Jaszczuk M., Dżuma w piśmiennictwie w XVIII wieku, „Medycyna Nowożytna: studia nad historią medycyny”, 1(1994), z. 2, s. 31–60.
Kaczmarzyk I., Medyczne posłannictwo ewangelickiego piśmiennictwa religijnego na Śląsku w XVII i XVIII wieku w sytuacji zagrożenia „morowym powietrzem” (na przykładzie dzieł Samuela Dambrowskiego i Jana Muthmana), w: Terra culturae: obszary, transfery, recepcje kultury, studia oraz szkice o kulturze i historii, red. Ł. Burkiewicz, Kraków 2018, s. 265–282.
Karpacz E., „Opłakane czasy” – epidemia dżumy w Krakowie w latach 1707–1710.
Przyczynek do badań nad upadkiem królewskiego miasta, „Folia Historica Cracoviensia”, 18(2012), s. 239–255. https://doi.org/10.15633/fhc.222.
Karpiński A., W walce z niewidzialnym wrogiem. Epidemie chorób zakaźnych w Rzeczypospolitej w XVI–XVIII wieku i ich następstwa demograficzne, społeczno-ekonomiczne i polityczne, Warszawa 2000.
Krasnowolski B., Krakowskie Planty. Zarys dziejów, Kraków 2018.
Kracik J., Pokonać czarną śmierć. Staropolskie postawy wobec zarazy, Kraków 1991.
Pasierb J.S., Miejsce kaznodziejstwa w kulturze polskiej w: J.S. Pasierb, Pionowy wymiar kultury, Kraków 1983, s. 90–103.
Pawlak W., Praedicator urbanus – Walerian Gutowski OFMConv, w: Wielcy kaznodzieje Krakowa. Studia in honorem Eduardi Staniek, red. K. Panuś, Kraków 2006, s. 191–226.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
