Tematyka kazań bł. Biskupa Michała Kozala
DOI:
https://doi.org/10.52404/ttnwloc.stwl.24.29Słowa kluczowe:
Kozal, sermons, Triune God, sacraments, saints, Christian life, socio-political life, patriotismAbstrakt
Artykuł wprowadza w tematykę kazań bł. biskupa Michała Kozala. Został opracowany w celu przygotowania bazy materiałowej, koniecznej do prowadzenia dalszych nad nimi badań naukowych i opracowań. Opracowanie tematu uzasadniła potrzeba ukazania wpływu Błogosławionego na dzieje Kościoła i Polski, w pierwszych dziesiątkach lat XX wieku. Cele, jakie stawiał sobie w bogatej tematyce kazań, sprowadzał do kształtowania takiego poziomu duchowo-moralnego, aby miał swoje urzeczywistnienie najpierw w realiach życia ówczesnych rodzin. W ich zaś perspektywie widział z kolei możliwość ewangelizacyjnego ich oddziaływania na całokształt życia Kościoła, społeczeństwa, Narodu, a nawet świata. Dążył w nich do integrowania życia wiernych świeckich chrześcijan z lokalną wspólnotą parafialną, z Kościołem, życiem społeczno-politycznym i patriotyzmem. Tematykę kazań opierał na doktrynie chrześcijańskiej.
W artykule uwzględniono kazania niedzielne i świąteczne dla dorosłych, egzorty niedzielne i świąteczne dla młodzieży, kazania tematyczne i okolicznościowe oraz nauki pasyjne. Materiałem badawczym były więc rękopisy kazań Błogosławionego, opracowane i wydane w wersji papierowej. Analiza źródeł umożliwiła przeprowadzenie uszeregowania kazań pod względem tematycznym, wskazanie celów i sposobu ich przeprowadzenia wraz z konkluzją egzystencjalną. W ramach podjętego studium wyłoniły się następujące tematy: O Bogu Trójedynym, o Kościele, o sakramentach, o świętych, o życiu chrześcijańskim oraz o patriotyzmie i życiu społeczno-politycznym. One wyznaczyły strukturę niniejszego artykułu. Opracowana tematyka zapewne inspiruje do podejmowania dalszych badań nad twórczością kaznodziejską Błogosławionego.
Bibliografia
Pisma bł. biskupa Michała Kozala. Kazania, nauki pasyjne i rekolekcyjne, przemówienia, red. I. Tomczak, K. Rulka, G. Sztandera, Włocławek 2019.
Boże Ciało, [Bydgoszcz, 11 VII 1925], s. 225–228.
Chrystus mieszkając wśród nas jest nauczycielem naszym, [Kośc[ielec] [19]18, [Krostkowo,] [19]22, s. 606–609.
Chwała Ojcu i Synowi, i Duchowi Świętemu jak było na początku tak i teraz, i na wieki wieków. Amen. [Brak miejsca i daty], s. 595–597.
IV niedziela Adwentu. [Jan Chrzciciel], [Brak miejsca i daty], s. 25–29.
Dlaczego Świętych Pańskich czcić należy?, [Brak miejsca; 1 XI brak daty rocznej], s. 436–440.
II święto Wielkanocy. [Chrystus uczy nas umiłowania modlitwy i pracy], [Bydgoszcz], fara, [13 IV] 1925, s.155–160.
Jezus Chrystus jest Bogiem, [Krostkowo,] 22 V [19]21, s. 601–606.
Kazanie na św. Szczepana. [Nasze bohaterstwo w wierze], Pob[iedziska, 26 XII 19]18, s. 38–42.
Kazanie na uroczystość św. Jolenty. [Życie bł. Jolenty wzorem dla nas], [Gniezno, 15 VI] 1932, s. 377–382
Kazanie pasyjne nr 1. [„Ojcze, odpuść im...”], [Pobiedziska, 22 II] 1920, s. 668–672.
Kazanie pasyjne nr 2. [„...dziś ze mną będziesz w raju”], [Pobiedziska, 29 II] 1920, s. 673–677.
Kazanie pasyjne nr 4. [„Boże mój,... czemuś mnie opuścił”], [Pobiedziska, 14 III] 1920, s. 677–682.
Kazanie pasyjne [III]. Jezus prowadzony od Piłata do Heroda, Pob[iedziska 23 III 1919], s. 649–653.
Kazanie pasyjne (IV). Jezus biczowany i ukoronowany, Pob[iedziska, 30 III 19]19, s. 653–657.
Kazanie pasyjne (V). Jezus na śmierć skazany, Pob[iedziska, 6 IV 19]19, s. 657–661.
Kazanie pasyjne (VII). Jezus na krzyżu umiera, Pob[iedziska, 18 IV (Wielki Piątek) 19]19, s. 665–668.
Matka Boża Różańcowa, [Brak miejsca i daty], s. 365–369.
Na Boże Narodzenie. [Po co przyszedł Zbawiciel], [Krostkowo], 25 XII 1920, s. 34–38.
Na Chrystusa Króla, Żnin, [30 X] 1938, s. 349–351.
Na IV niedzielę Adwentu. [Utrwalenie w dobrym – po misjach parafialnych], [Brak miejsca i daty], s. 29–33.
Na IV niedzielę [Wielkiego] Postu. [Skutki Komunii świętej], [Gniezno], Katedra [10 III 19]18, [Gniezno], Szpital. [31 III 19]35, s. 137–141.
[Na IV niedzielę Wielkiego Postu]. Pan Jezus złożony do grobu, [Bydgoszcz, 14 III] 1926, s. 489–491.
Na IV [niedzielę] po [Zielonych] Świątkach. Co zapewnia dobrobyt?, [Krostkowo, 2 VII 19]22, s. 240–244.
Na IV [niedzielę] po [Zielonych] Świątkach. O obowiązku, [Bydgoszcz, brak daty], s. 517–520.
[Na II niedzielę Adwentu]. Przed spowiedzią kwartalną, [Bydgoszcz], 4 XII [19]26, s. 444–447.
Na II niedzielę Adwentu. [Stałość przekonań i męstwo Jana Chrzciciela], [Bydgoszcz, brak daty], s. 441–444.
Na II niedzielę po Trzech Królach. [Szczęśliwe małżeństwo], [Brak miejsca i daty], s. 85–90.
Na II niedzielę po Trzech Królach. [Radość w życiu człowieka], [Gniezno], Szpital, 20 I 1935, s. 462–465.
Na II niedzielę po Wielkanocy. [Kapłani – pasterze w imieniu Chrystusa], [Bydgoszcz, brak daty], s. 494–497.
[Na II niedzielę Wielkiego Postu]. Pan Jezus ukrzyżowany, [Bydgoszcz, 28 II] 1926, s. 484–486.
[Na XIX niedzielę po Zielonych Świątkach]. O częstej Komunii świętej, Pob[iedziska, 19X 19]19, s. 319–323.
Na XIX [niedzielę] po [Zielonych] Świątkach. Ku czci św. Hieronima, [Krostkowo, 25 IX 1921], s. 323–327.
Na XXI [niedzielę po [Zielonych]. [Obowiązek darowania uraz], [Bydgoszcz, brak daty], s. 536–539.
Na XXI [niedzielę] po [Zielonych] Świątkach, o miłości nieprzyjaciół, [Bydgoszcz, brak daty], s. 539–542.
Na XXII [niedzielę] po [Zielonych] Świątkach. [„Dajcie cesarzowi, co jest cesarskiego, a Bogu, co jest Bożego”], [10 X] 1935, u św. Jerzego dla gimnazjalistów, s. 542–545.
Na XXII [niedzielę] po [Zielonych] Świątkach. [Niezależność Kościoła], [Brak miejsca i daty], s. 333–338.
Na introdukcję ks[iędza] proboszcza [Kazimierza] Roeslera w Mieścisku, [Mieścisko, 29 IX 1931], s. 836–841.
Na XI niedzielę po [Zielonych] Świątkach. [Ocalenie grzesznika], [Brak miejsca i daty], s. 284–288.
Na jubileusz 50-lecia kapłaństwa J.E. Ks. Biskupa Laubitza, [Gniezno, 20 III 1938], s. 860–867.
Na Mięsopustną niedzielę. Korzyści słuchania słowa Bożego, [Pobiedziska, 8 II 1920], s. 105–110.
Na niedzielę IV po Wielkanocy. [Tylko Kościół katolicki jest apostolski], Pob[iedziska], [18 V 19]19, s. 170–174.
Na niedzielę IV po [Zielonych] Świątkach. [Znamiona prawdziwego Kościoła – jeden], [Krostkowo, 2 VII] 1922, s. 245–249.
Na niedzielę II po Wielkanocy. Kazanie [o miłości Dobrego Pasterza i naszych obowiązkach względem Niego], [Brak miejsca i daty], s. 165–168.
Na niedzielę IX po [Zielonych] Świątkach. [Dlaczego Jezus płakał], [Krostkowo], 17 VII [19]21, s. 276–280.
Na niedzielę I po [Zielonych] Świątkach. Przygotowanie na Boże Ciało, [Bydgoszcz, 30 V] 1926. [Bydgoszcz], Schr[onisko, 12 VI] 1927, s. 511–514.
Na niedzielę XVI po [Zielonych] Świątkach. Trzy podstawy życia chrześcijańskiego według Łk 14, 1–11, [Brak miejsca i daty], s. 311–315.
Na niedzielę Trójcy Przenajświętszej. [Istota i dary Trójcy Przenajświętszej], [Brak miejsca i daty], s. 220–224.
Na niedzielę III po Wielkanocy. [Marność dóbr doczesnych i obowiązek troski o zbawienie], Pobiedziska, [25 IV 19]20, s. 168–170.
Na [niedzielę] Zapustną. [Męka i śmierć Chrystusa], Pob[iedziska, 2 III 19]19, s. 114–118.
Na [niedzielę] Zapustną. [Służyć Chrystusowi], [Bydgoszcz, 27 II] 1927, s. 478–481.
Na Nowy Rok. [Szczęścia mamy szukać u Boga], [Brak miejsca i daty], s. 63–67.
Na Nowy Rok [1920]. [Módl się i pracuj], [Pobiedziska, 1 I 1920], s. 56–58.
Na odpust św. Jadwigi [Śląskiej]. [Wartość królestwa niebieskiego], Glesno, [16 X] 1921, s. 413–419.
[Na Ofiarowanie Pańskie]. Kazanie o abstynencji, [Gniezno, 2 II 1937], s. 90–96.
[Na ostatnią niedzielę po Zielonych Świątkach]. Obowiązki dzieci wobec rodziców, [Bydgoszcz, brak daty], s. 551–554.
Na VIII [niedzielę] po [Zielonych] Świątkach. [Mądre korzystanie z dóbr doczesnych], Rościnno, [26 VII] 1936, ze zmianami, s. 272–276.
Na V niedzielę po Wielkanocy. O modlitwie, Pobiedziska, [brak daty], s. 178–182.
[Na V niedzielę po Wielkanocy]. O tajemnicy Trójcy Przenajświętszej, [Krostkowo, 1921], s. 183–187.
Na I niedzielę po Wielkanocy. [Niedowiarstwo i wiara św. Tomasza], Pob[iedziska], [27 IV] 1919, s. 160–164.
Na XV [niedzielę] po [Zielonych] Świątkach. Przygotowanie na śmierć, Pobiedziska, [18 IX] 1927, s. 302–306.
Na Poniedziałek Zielonych Świątek. [Wiara jest potrzebna każdemu człowiekowi], [Bydgoszcz] Florian, [9 VI 19]24, s. 217–210.
Na prymicje [ks. Czesława Kozala], [Krotoszyn, po 12 VI 1938], s. 867–872.
Na Quinquagesimę. Chrystus Pan lekarstwem ludzkości, [Brak miejsca i daty], s. 110–114.
Na Septuagesimę. O słuchaniu słowa Bożego, [Pobiedziska, 1 II 1920], s. 101–105.
Na Sexagesimę. [Jak słuchać słowa Bożego], [Bydgoszcz, 7 II] 1926, s. 476–478.
[Na VII niedzielę po Zielonych Świątkach]. [Wezwanie do czynnego życia religijnego], Szczawnica, 28 VII 1935, s. 263–268.
[Na VII niedzielę po Wielkanocy]. [Chrystus Pan przestrzega uczniów], Koś[cielec], [19]18, s. 191–194.
Na VI niedzielę po [Zielonych] Świątkach. Cud pomnożenia chleba – cud Komunii świętej, [Brak miejsca i daty], s. 255–259.
Na XVI [niedzielę] po [Zielonych] Świątkach. O nieomylności Kościoła katolickiego, [Krostkowo], 24 IX [19]22, s. 306–310.
Na XVI niedzielę po [Zielonych] Świątkach. Niedziela jak dzień odpoczynku i modlitwy, [Brak miejsca i daty], s. 315–319.
Na święto św. Antoniego. [W św. Antonim znajdujemy środki i lekarstwa na dzisiejsze słabości i niedomagania nasze], [Brak miejsca, 13 VI 1931], s. 386–391.
Na [święto] św. Franciszka z Asyżu. [Szczęśliwy jest tylko ten, kto Chrystusowi służy], [Brak miejsca, 4 X] 1935, s. 403–408.
Na [święto] św. Franciszka z okazji 700-lecia franciszkanów w Polsce, [Brak miejsca, 4 X] 1937, s. 408–413.
Na [święto] św. Marcina. [Od św. Marcina uczymy się miłosierdzia], [Brak miejsca, 11 XI] 1926, s. 424–427.
Na [święto] św. Marcina. [Strzec światła wiary], 14 [XI] [19]20 w Wyrzysku, s. 419–424.
Na [święto] M[atki] B[ożej] Szkaplerznej], Śmiłowo, [16 VI] 1922, s. 360–365.
Na św. Szczepana. [Wiara mężna i miłość gorąca], [Krostkowo, 26 XII 1920], s. 43–47.
Na święto Trzech Króli. Dlaczego przyszedł Pan Bóg na świat jako dziecię?, [Bydgoszcz, 6 I] 1926, s. 453–455.
Na święto Zielonych Świąt (1933). [Łaska uświęcająca], [Sodalicja Akademiczek, [1937], s. 202–208.
Na Trzech Króli. [Wszechświat i sumienie prowadzą do Boga], [Brak miejsca i daty], s. 76–81.
Na III niedzielę Adwentu. [Sakrament pokuty], [Bydgoszcz, brak daty], s. 447–450.
[Na III niedzielę Adwentu]. Eucharystia środkiem wyrobienia czystego charakteru, [Bydgoszcz], 12 XII [19]29, s. 450–453.
[Na III niedzielę Wielkiego Postu]. O Krwi Najświętszej Pana Jezusa, [Bydgoszcz, 7 III] 1926, s. 486–488.
Na III niedzielę [Wielkiego] Postu. [Wrogowie Kościoła], [Brak miejsca i daty], s. 132–137.
Na uroczystość św. Anny. [Św. Anna jako wzór życia żon i matek], [26 VII] 1920, w Kosztowie, s. 399–403.
Na uroczystość św. Antoniego. [Naśladowanie cnót św. Antoniego szczególnie potrzebnych w dzisiejszych warunkach], [Brak miejsca, VI] 1933, s. 391–395.
[Na uroczystość bł. Jolenty]. [Bł. Jolenta wzorem niewiasty], [Gniezno, franciszkanie, 15 VI] 1934, s. 382–386.
Na uroczystość Rodziny Świętej. [Posłannictwo rodziny chrześcijańskiej, Żegiestów, napisałem 7 I [19]33 od 10.15–12.25, s. 81–85.
Na uroczystość św. Stanisława Kostki. Egzorta dla młodzieży, [Bydgoszcz, 13 XI 1926], s. 554–557.
Na uroczystość św. Wincentego. [Św. Wincenty wzorem chrześcijańskiej miłości bliźniego, Gniezno, Lecznica Lecha, [19 VII] 1936, s. 396–398.
Na [uroczystość] św. Wojciecha, [Gniezno, 1928–1938], s. 374–377.
[Na uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego], [Brak miejsca i daty], s. 153–155.
Na Wielkanoc 1934. [Zmartwychwstanie Pańskie źródłem przekonań katolickich i drogowskazem katolickiego życia], [1 IV 1934], s. 142–147.
Na Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny. [Maryja Królową nieba i ziemi], Schronisko, [Brak daty], s. 356– 359.
Na Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny. [Maryja naszym ratunkiem, pomocą i pociechą], [Krostkowo], 15 VIII 1921], s. 351–255.
Na Wszystkich Świętych. [Czego nas ta uroczystość uczy i do czego pobudza], [Krostkowo], 1 XI [19] 22, s. 431–436.
Na zakończenie starego roku [1926]. [Chrystus naszą drogą, prawdą i życiem], [Bydgoszcz], fara [31 XII] 1926, s. 47–51.
Na zakończenie starego roku [1927]. [Życie na wzór Chrystusa], [Bydgoszcz], fara [31 XII] 1927, s. 51–56.
Na Zielone Święta. [Duch Święty mieszka w nas], [Brak miejsca, 16 V] (1937), s. 208–213.
Na Zielone Świątki. [Duch Święty nas oświeca i uświęca (1)], Pob[iedziska, 8 VI 19]19, Krostkowo], Gimn[azjum], s. 194–198.
Na Zielone Świątki. [Duch Święty nas oświeca i uświęca (2)], Pob[iedziska, 8 VI 19]19, s. 198–202.
Niedziela IV po [Zielonych] Świątkach. [Dlaczego i jak pracować należy], Krostk[owo, 20 VI 19]20, s. 237–240.
Niedziela XXIV po [Zielonych] Świątkach [Bóg czeka cierpliwie na nawrócenie grzesznika]. [Krostkowo], 7 XI [19]20, s. 338–341.
O Opatrzności Bożej. [Krostkowo, brak daty], s. 594–595.
[Po bierzmowaniu]. Oczytaniu złych książek, [Bydgoszcz, brak daty], s. 557–560.
Polskę uratuje małżeństwo katolickie, Gniezno, [przed 16 II 1928], s. 635–640.
„Syn Boży stał się człowiekiem i umarł na krzyżu dla naszego zbawienia”, [Krostkowo, 8 V 1921], s. 597–601.
[XVI niedziela po Zielonych Świątkach]. [O godności kobiety], [Bydgoszcz, 9 IX 1923], s. 520–526.
[VI niedziela po Wielkanocy]. O zgorszeniu, Pob[iedziska, 18 V19]19, s. 187–190.
Umrzeć czy cierpieć?, [Brak miejsca i daty], s. 640–644.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Oznaczenie wydania
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Studia Włocławskie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
